Spaans keukenzout: microplastics in elke korrel

Spaanse zeezoutpannen, vaak geprezen om hun natuurlijke oorsprong, blijken net zo gevoelig voor vervuiling als andere zoutbronnen. Uit meerdere wetenschappelijke studies blijkt dat vrijwel al het keukenzout wereldwijd microplastics bevat, ook zout afkomstig uit schijnbaar ongerepte regio’s zoals Zuid-Spanje.

Een grootschalig onderzoek van Iñiguez et al. (2017) analyseerde 21 Spaanse zoutmerken en vond dat alle monsters microplastics bevatten met concentraties tussen 50 en 280 deeltjes per kilogram. De meest voorkomende polymeren waren PET (polyethyleentereftalaat), gevolgd door polypropyleen en polyethyleen. Volgens de onderzoekers dringen microplastics binnen via het zoute oppervlaktewater, maar ook via verpakkingsmaterialen en luchtvervuiling tijdens productie.

Ook internationaal zijn vergelijkbare resultaten gevonden. Yang et al. (2015) onderzochten zout uit meerdere landen en rapporteerden concentraties tot 680 microplasticdeeltjes per kilo. In Europese zouten lag dat gemiddelde op 466 deeltjes per kilo, waarmee zout een verrassend constante bron van inname blijkt. De variatie per merk en productiemethode is echter groot.

De gezondheidseffecten van microplastics zijn nog onderwerp van actief onderzoek, maar voorlopige resultaten zijn zorgwekkend. Microplastics kunnen fungeren als dragers van giftige stoffen zoals weekmakers en zware metalen (Taghipour et al., 2023). Bij consumptie kunnen deze stoffen zich ophopen in organen, het immuunsysteem beïnvloeden of ontstekingsreacties veroorzaken. Studies bij dieren tonen verbanden met darmbarrièreverstoring en oxidatieve stress, al is vertaling naar menselijke gezondheid nog beperkt.

Gemiddeld consumeren Europeanen jaarlijks zo’n 3,5 tot 4 kilogram zout. Dat betekent een geschatte inname van enkele honderden tot duizenden microplasticdeeltjes per jaar via alleen zout. Hoewel dit minder is dan via drinkwater of vis, is het wel structureel en moeilijk te vermijden.

Hoewel het vrijwel onmogelijk is om zout te vinden zonder microplasticsporen, kun je als consument wel bewustere keuzes maken. Kies bijvoorbeeld voor fijn, gezuiverd keukenzout van merken die actief filtertechnologie toepassen. Ook het beperken van de totale zoutinname draagt bij aan het verminderen van blootstelling. Maar de echte oplossing ligt bij bronaanpak: het terugdringen van plasticvervuiling in het milieu én strengere controles op productieketens.

Literatuurlijst

Iñiguez, M. E., Conesa, J. A., & Fullana, A. (2017). Microplastics in Spanish table salt. Scientific Reports, 7, 8620. https://doi.org/10.1038/s41598-017-09128-x

Taghipour, M., Davoudi, A., & Mohajeri, S. (2023). Incidence and exposure to microplastics in table salt present in the Iran market. Global Journal of Environmental Science and Management, 9(4), 557–568. https://doi.org/10.22034/gjesm.2023.04.04

Yang, D., Shi, H., Li, L., Li, J., Jabeen, K., & Kolandhasamy, P. (2015). Microplastic pollution in table salts from China. Environmental Science & Technology, 49(22), 13622–13627. https://doi.org/10.1021/acs.est.5b03163